Westerplatte zwyczajowo kojarzone jest z pomnikiem i szkolnymi wycieczkami w okolice Trójmiasta. Ale to jednak coś więcej. To przede wszystkim historyczne miejsce związane z bohaterską obroną Polaków przed niemieckimi napastnikami.
Półwysep Westerplatte leży w północnej części kraju, na Pobrzeżu Gdańskim, przy ujściu Martwej Wisły do Zatoki Gdańskiej. Od XV wieku aż do drugiej połowy XIX wieku Westerplatte było wsypą. Z upływem czasu jednak wyspa połączyła się z lądem i utworzyła mały półwysep, na którym od 1 do 7 września 1939 trwały walki o zdobycie Wojskowej Składnicy Tranzytowej. 182 – osobową polską załogą dowodził major Henryk Sucharski.
„O godz. 4.45 dnia 1 września pancernik “Schleswig-Holstein” rozpoczął bombardowanie Westerplatte. Bombardowanie trwa”. Ta krótka, acz tragiczna wiadomość wysłana przez majora Sucharskiego do dowództwa Marynarki Wojennej w Gdyni była znakiem rozpoczęcia się II wojny światowej.„…a lato było piękne tego roku…”
Dziś odwiedzając tamto miejsce, przyglądając się Pomnikowi Obrońców Wybrzeża, mało kto jest świadom jego przeszłości. Latem wiele osób przyjeżdża, podziwia widoki, robi zdjęcia i odchodzi. Czasami tylko można wśród tłumu zauważyć tego, kto zdejmuje czapkę, pochyla nisko głowę i zapala znicz pod pomnikiem lub na małym cmentarzyku – miejscu pochówku obrońców. Dawniej przepływające przez Kanał Portowy statki opuszczały w hołdzie bandery, nowożeńcy zaś przynosili tam kwiaty. Niestety tradycje zanikają. Z przykrością zauważam, że szacunek wobec miejsca, patriotyczne uczucia związane z wojną, tak jak i wiedza społeczeństwa na ten temat, słabną z biegiem lat.
Pozostałości – ruiny po dawnych koszarach oraz Wartownia nr 1, w której znajduje się Izba Pamięci Narodowej (Oddział Muzeum Historii Miasta Gdańska) są wielką atrakcją dla zwiedzających. Przez wiele lat były tam gromadzone pamiątki po westerplatczykach. Do najcenniejszych należą te po majorze Henryku Sucharskim: kurtka mundurowa, pas i neseser z wyposażeniem. Obejrzymy tam także granaty, broń i jej łuski, wojenne dokumenty, makietę nieistniejących już koszar oraz inne ekspozycje. Zbiory w dalszym ciągu są uzupełniane.
Warto odwiedzić to historyczne miejsce, by na moment zatrzymać się i pomyśleć nad przeszłością kraju, wydarzeniami z II wojny światowej. Ten 25 metrowy pomnik, kształtem przypominający wbity w ziemię wyszczerbiony bagnet, ma nam, turystom, przypominać 7 dni heroicznego polskiego oporu.
Anna Kędzierska