Zastanawiasz się gdzie wybrać się na urlop czy to letni czy zimowy a może tylko na weekend? Masz dosyć popularnych, zatłoczonych miejscowości wypoczynkowych, gdzie trudno o nocleg a na plaży bądź na stoku narciarskim tłumy turystów? Zapraszamy do wsi w Pieninach, gdzie każdy znajdzie coś dla siebie: góry, jezioro, zabytki, a w około cisza, spokój i łono przyrody.
Czorsztyn usytuowany jest na wschodnim skraju Kotliny Orawsko-Nowotarskiej, na pograniczu gór Pienin i Gorców nad Jeziorem Czorsztyńskim – województwo małopolskie. Geneza miejscowości sięga wieku XIV i powiązana jest z zamkiem obronnym oraz przebiegającym na tym terenie historycznym traktem z Polski na Węgry. Początkowo wieś otrzymała nazwę Wronin, która później w wyniku pojawienia się niemieckich osadników uległa zmianie na Szornstein, co oznaczało Stercząca skała. Ostatecznie nazwa została spolszczona na Czorsztyn i w takiej formie pozostała do dnia dzisiejszego. Wszystkie historyczne budowle zostały zalane przez jezioro, w związku z czym nowe budownictwo powstawało na najwyżej położonych terenach dziś zwane osiedlem Nadzamczem, czyli znajdujących się ponad ruinami zamku. Wieś już w na początku wieku XIX zaczęła się rozwijać jako miejscowość wypoczynkowa i w tym kierunku rozkwita nadal.
Zamek został wzniesiony za czasów Kazimierza Wielkiego i cieszył się dużą renomą. Często odwiedzany był przez największe ówczesne osobistości, służył również jako schronienie uciekinierów, często najeżdżany i niszczony, aż ostatecznie spalony od uderzenia pioruna, w wyniku czego pozostały tylko ruiny. Znajdują się one na skalistym wzniesieniu półwyspu, który otoczony jest wodą Jeziora Czorsztyńskiego. Jego wspaniałe położenie a także widok, który można podziwiać ze szczytu obejmujący pejzaż Tatr i całego jeziora dostarczają wielu emocji i pozostają na długo w pamięci. Zwiedzanie zamku możliwe jest przez cały rok za drobną opłatą. Innymi ciekawymi zabytkami są Zamek w Niedzicy (4km od Czorsztyna), zabytkowy kościółek w Dębnie (15 km od Czorsztyna), zapora wodna w Niedzicy, Osada Turystyczna „Czorsztyn” tj. skansen drewnianych obiektów letniskowych z przełomu XIX i XX wieku, przeniesionych z dna jeziora.
Jezioro Czorsztyńskie jest sztucznym zbiornikiem wodnym, które powstało w wyniku przegrodzenia rzeki Dunajec i zbudowania zapory w Niedzicy. Głównym celem stworzenia tego zbiornika była ochrona przeciwpowodziowa doliny Dunajca, dodatkowo ma on znaczenie przyrodnicze i krajobrazowe. Dla turystów stanowi ono bardzo atrakcyjne miejsce wodnego wypoczynku z możliwością kąpieli, żeglowania czy wędkowania. Z Czorsztyna do pobliskiej Niedzicy można przedostać się za pomocą gondoli, co sprawi radość nie tylko dzieciom ale i wielu dorosłym. Tam z kolei czekają statki wycieczkowe: „Biała Dama” i „Harnaś”, które oferują rejsy spacerowe po całym jeziorze, w tym również nocne. Dodatkowo często wykorzystywane są do imprez okolicznościowych czy zabaw przy kapeli góralskiej. W obu miejscowościach znajdują się wypożyczalnie sprzętu wodnego, gdzie można skorzystać m.in. z rowerów wodnych, kajaków, łódek z wiosłami czy bojerów. Zimą natomiast można jeździć na nartach na okolicznych zboczach bądź ślizgać się na łyżwach po zamarzniętym lodzie.
Amatorzy białego szaleństwa też znajdą tutaj coś dla siebie. W oddalonej 4 km od Czorsztyna wsi Kluszkowce mieści się Rodzinna Stacja Narciarska Czorsztyn-ski. Zlokalizowana jest ona na stokach góry Wdżar, która ma 767 m.n.p.m. i zwana jest Krainą Śpiącego Wulkanu, gdyż posiada wulkaniczną genezę. Dodatkową ciekawostką jest to, że góra charakteryzuje się unikalnymi anomaliami magnetycznymi tzn. po przyłożeniu do skały kompasu, igła magnetyczna wskaże północ w kierunku południowym. Na górze mieszczą się dwa wyciągi narciarskie, w tym również przeznaczony dla dzieci oraz wyciąg krzesełkowy. Trasy zjazdowe są sztucznie dośnieżane, oświetlone i nagłośnione, dzięki czemu można szusować do późnych godzin nocnych. Poza tym posiadają one różny stopień trudności, także zarówno początkujący narciarz, jak i zaawansowany znajdą odpowiednie warunki dla swoich możliwości. Oprócz zjazdów na nartach czy snowboardzie można także wypożyczyć skutery. Góra Wdżar jest atrakcyjna również latem, kiedy to jest czynna kolejka górska “Alpine Coaster” o długości 900 m., którą można osiągnąć prędkość 40 km/godz. Ze szczytu rozpościera się przepiękny krajobraz na cztery parki narodowe: Pieniński, Gorczański, Tatrzański i Babiogórski oraz na Jezioro Czorsztyńskie, Tatry i całą Kotlinę Nowotarską. Odbywa się tutaj wiele imprez sportowych od zawodów narciarskich zimą do wyścigów rowerów górskich latem. W nieczynnym kamieniołomie panują idealne warunki do wspinaczki skałkowej. Innymi atrakcjami zimowymi tego regionu jest wędkarstwo przerębowe oraz kuligi.
Turyści przyjeżdżają do Czorsztyna przede wszystkim w celu odbywania pieszych wędrówek po Pieninach. Jednym z najpiękniejszych i zarazem najczęściej uczęszczanym szlakiem jest trasa na Trzy Korony wiodąca poprzez Górę Zamkową oraz Sokolicę. Coraz częściej letnicy przesiadają się na rowery, dla nich są wyznaczone specjalne trasy rowerowe czy też próbują swoich sił w górskiej turystyce konnej na koniach huculskich. Będąc w tych rejonach grzechem jest nie skorzystać chyba z największej atrakcji Pienin nawet na skalę międzynarodową jaką jest spływ Przełomem Dunajca, odbywającego się na tratwach, które powstają poprzez połączenie pięciu czółen.
Czorsztyn jest niewielką miejscowością letniskową ale za to bardzo urokliwą i przyciągającą wielu turystów. Jej malownicze położenie, dogodne warunki do uprawiania turystyki i sportów, dobrze rozwinięta i zorganizowana baza gastronomiczna oraz noclegowa, liczne imprezy sportowe i folklorystyczne oczarują niejednego przybysza żądnego wrażeń.
Tomasz Zendlewicz