Zatrucia pokarmowe, zaka\u017cenia bakteriami przy kontakcie ze zwierz\u0119tami i owadami oraz choroby przenoszone drog\u0105 p\u0142ciow\u0105 – to najistotniejsze wakacyjne zagro\u017cenia przed kt\u00f3rymi przestrzega G\u0142\u00f3wny Inspektorat Sanitarny i apeluje o zachowywanie higieny<\/strong>. Jak podkre\u015bla GIS, aby skutecznie zapobiega\u0107 zaka\u017ceniom nale\u017cy przede wszystkim przestrzega\u0107 podstawowych zasad higieny. Chodzi zw\u0142aszcza o mycie r\u0105k przed kontaktem z \u017cywno\u015bci\u0105 i podczas jej przygotowywania, przed ka\u017cdym spo\u017cyciem posi\u0142ku, ka\u017cdorazowo po wyj\u015bciu z toalety. Trzeba te\u017c dok\u0142adnie my\u0107 przedmioty s\u0142u\u017c\u0105ce do przygotowywania \u017cywno\u015bci i chroni\u0107 kuchni\u0119 przed owadami i innymi zwierz\u0119tami; podczas przygotowywania oddziela\u0107 surowe mi\u0119so, dr\u00f3b od gotowej do spo\u017cycia \u017cywno\u015bci.\u00a0<\/p>\n Nale\u017cy unika\u0107 spo\u017cywania \u017cywno\u015bci – zw\u0142aszcza pochodzenia zwierz\u0119cego – o kt\u00f3rej wiadomo, \u017ce by\u0142a przechowywana w niew\u0142a\u015bciwych warunkach termicznych (np. surowe, p\u00f3\u0142surowe mi\u0119so – jak befsztyk tatarski tzw. “tatar”, produkty na bazie surowych jaj – jak krem w ciastach, produkty mleczne – jak bita \u015bmietana). Nie pijmy te\u017c surowego mleka lub wody w\u0105tpliwej jako\u015bci, z nieznanego \u017ar\u00f3d\u0142a, nie\u015bwie\u017cej.<\/p>\n S\u0142u\u017cby sanitarne przypominaj\u0105 r\u00f3wnie\u017c o konieczno\u015bci systematycznego odrobaczania ps\u00f3w i mycia r\u0105k po kontakcie ze zwierz\u0119tami. Wskazane jest te\u017c dok\u0142adne mycie owoc\u00f3w le\u015bnych przed ich spo\u017cyciem (szczeg\u00f3lnie jag\u00f3d i nisko rosn\u0105cych owoc\u00f3w, kt\u00f3re mog\u0105 by\u0107 zanieczyszczone odchodami lisa, co mo\u017ce wywo\u0142a\u0107 zaka\u017cenie b\u0105blowic\u0105).<\/p>\n Do najcz\u0119stszych chor\u00f3b, kt\u00f3ry wyst\u0119powania nasila si\u0119 latem, nale\u017cy salmoneloza. Zaka\u017cenie mo\u017ce przybiera\u0107 r\u00f3\u017cne postacie kliniczne w zale\u017cno\u015bci od w\u0142a\u015bciwo\u015bci zarazka i dawki zaka\u017caj\u0105cej oraz stanu odporno\u015bci cz\u0142owieka (u zdrowych os\u00f3b zaka\u017cenie ma\u0142\u0105 dawk\u0105 mo\u017ce przebiega\u0107 bezobjawowo). Zwykle objawy to kilkudniowe dolegliwo\u015bci \u017co\u0142\u0105dkowo-jelitowe: b\u00f3le brzucha, biegunka, gor\u0105czka, nudno\u015bci, wymioty, odwodnienie. Znacznie ci\u0119\u017cszy przebieg obserwuje si\u0119 u dzieci i os\u00f3b w podesz\u0142ym wieku, a tak\u017ce z obni\u017con\u0105 odporno\u015bci\u0105. W zale\u017cno\u015bci od dawki zaka\u017caj\u0105cej objawy mog\u0105 rozwin\u0105\u0107 si\u0119 w czasie od 6 godzin do 7 dni od spo\u017cycia.<\/p>\n Inn\u0105 z chor\u00f3b przed kt\u00f3r\u0105 przestrzega GIS jest jersionioza – wyst\u0119puj\u0105ca g\u0142\u00f3wnie u dzieci. Najcz\u0119stsze objawy to gor\u0105czka, b\u00f3le brzucha i biegunka, cz\u0119sto z domieszk\u0105 krwi. Pojawiaj\u0105 si\u0119 4-7 dni po zaka\u017ceniu i mog\u0105 trwa\u0107 od 1 do 3 tygodni lub d\u0142u\u017cej. U starszych dzieci i os\u00f3b doros\u0142ych wyst\u0119puje b\u00f3l po prawej dolnej stronie brzucha i gor\u0105czka. S\u0105 to objawy, kt\u00f3re s\u0105 cz\u0119sto mylone z zapaleniem wyrostka robaczkowego.<\/p>\n U niewielkiego procenta os\u00f3b zaka\u017conych wyst\u0119puj\u0105 komplikacje tj. wysypka na sk\u00f3rze, b\u00f3le staw\u00f3w, sepsa. Stwierdzono r\u00f3wnie\u017c zgony z powodu jersiniozy. Do zaka\u017cenia mo\u017ce dochodzi\u0107 na skutek spo\u017cycia ska\u017conej \u017cywno\u015bci, mleka i wody, poprzez kontakt z zaka\u017conymi zwierz\u0119tami i zaka\u017conymi lud\u017ami.<\/p>\n Gro\u017ana jest tak\u017ce b\u0105blowica, powodowana przez larwy gatunku tasiemca, osiedlaj\u0105ce si\u0119 w narz\u0105dach wewn\u0119trznych. Posta\u0107 dojrza\u0142a tasiemca wyst\u0119puje w jelitach domowych i dzikich zwierz\u0105t mi\u0119so\u017cernych. \u0179r\u00f3d\u0142em zara\u017cenia w warunkach polskich s\u0105 psy i lisy rozsiewaj\u0105ce jaja tasiemca.<\/p>\n GIS przypomina, \u017ce bliski kontakt z przyrod\u0105 sprzyja chorobom przenoszonym przez kleszcze. Warto wi\u0119c zabezpieczy\u0107 si\u0119 w \u015brodki odstraszaj\u0105ce kleszcze, a udaj\u0105c si\u0119 do lasu pami\u0119ta\u0107 o zabezpieczeniu sk\u00f3ry r\u0105k i n\u00f3g. Po powrocie z lasu nale\u017cy dok\u0142adnie obejrze\u0107 ca\u0142e cia\u0142o, aby mie\u0107 pewno\u015b\u0107, \u017ce jest wolne od kleszczy. PRO<\/p>\n PAP – Nauka w Polsce<\/p>\n bsz<\/p>\n