Obrz\u0119dowo\u015b\u0107 to magnes przyci\u0105gaj\u0105cy turyst\u00f3w, podobnie jak inne elementy regionalne: architektura, stroje, muzyka i kuchnia. Zreszt\u0105 wszystkie te elementy przewijaj\u0105 si\u0119 przez barwn\u0105 Wielkanoc w Ma\u0142opolsce. W \u015bwi\u0119ta wielkanocne odbywa si\u0119 tradycyjny odpust w Krakowie na Salwatorze przy klasztorze si\u00f3str norbertanek i ko\u015bciele pw. Naj\u015bwi\u0119tszego Salwatora, tzw. Emaus. Zwyczaj wychodzenia za miasto i spacer\u00f3w nad Wis\u0142\u0105, nawi\u0105zuje do w\u0119dr\u00f3wki Jezusa po zmartwychwstaniu do miasteczka Emaus i przetrwa\u0142 przez wiele lat. Osobliwo\u015bci\u0105 krakowskiego Emausu, cenion\u0105 przez kolekcjoner\u00f3w, s\u0105 drewniane figurki \u017byd\u00f3w kiwaj\u0105cych si\u0119 na spr\u0119\u017cynach, coraz rzadziej spotykane na kramach.<\/p>\n

Krak\u00f3w wprowadza w \u015bwi\u0105teczne klimaty pocz\u0105wszy od kiermaszu sztuki ludowej w Krakowie na Rynku G\u0142\u00f3wnym, gdzie od po\u0142owy marca kr\u00f3luj\u0105 bazie, pisanki i zaj\u0105czki a\u017c po Festiwal Tradycji i Obrz\u0119du w Niedziel\u0119 Palmow\u0105 i Jarmark na placu Wolnica, przy Muzeum Etnograficznym, pachn\u0105cy wielkanocnymi babami, mazurkami i mn\u00f3stwem przysmak\u00f3w. Podczas Jarmarku setki balon\u00f3w z \u017cyczeniami poszybuje w niebo. Na scenach obu imprez prezentuj\u0105 si\u0119\u00a0 grupy folklorystyczne, trwaj\u0105 targi sztuki ludowej, pokazy r\u0119kodzielnictwa i zwyczaj\u00f3w wielkanocnych.<\/p>\n

Wyst\u0119py na scenie nie zast\u0105pi\u0105 autentycznych zwyczaj\u00f3w lokalnych, dlatego w okresie Wielkanocy warto zapu\u015bci\u0107 si\u0119 g\u0142\u0119biej w region. W Bibicach, po\u0142o\u017conych 7 km na\u00a0 p\u00f3\u0142noc od Krakowa, w Niedziel\u0119 Palmow\u0105 \u201ePucheroki\u201d, dzieciaki odziane w spiczaste czapki z kolorowej bibu\u0142y, barwne postrz\u0119pione stroje przepasane powr\u00f3s\u0142em i laski pucherskie chodz\u0105 po domach domagaj\u0105c si\u0119 podark\u00f3w i pocz\u0119stunku, kt\u00f3re zbieraj\u0105\u00a0 do koszyka.\u00a0 Podobnie rzecz ma si\u0119 w Dobrej w powiecie limanowskim, 30 km w kierunku po\u0142udniowym od Krakowa. Tu z kolei mieszka\u0144c\u00f3w nawiedzaj\u0105 Dziady \u015amigustne, okutane w futrzane maski, s\u0142om\u0119 i powr\u00f3s\u0142a. Nawi\u0105zuj\u0105c do niegdysiejszych je\u0144c\u00f3w tatarskich, okaleczonych i pozbawionych j\u0119zyk\u00f3w, kt\u00f3rych mieszka\u0144cy Dobrej przyj\u0119li,( st\u0105d wzi\u0119\u0142a si\u0119 jej nazwa), gestykuluj\u0105 i\u00a0 wydaj\u0105 pomruki, tr\u0105bi\u0105 na blaszanym ro\u017cku, prosz\u0105c o datki.\u00a0 Po zebraniu datk\u00f3w s\u0142omiane odzienie pali si\u0119 jako symbol rozstania z postem i zimowymi troskami. W Wieliczce , 15 km na wsch\u00f3d od Krakowa kr\u00f3luje Siuda Baba \u2013 m\u0119\u017cczyzna przebrany w za kobiet\u0119 i usmolony, z r\u00f3\u017ca\u0144cem z ziemniak\u00f3w w r\u0119ku, nawi\u0105zuj\u0105cy do poga\u0144skiej kap\u0142anki strzeg\u0105cej \u017ar\u00f3d\u0142a bogini w pobliskiej Lednicy G\u00f3rnej. W drugi dzie\u0144 \u015awi\u0105t Wielkanocnych czatuje na kobiety pod ko\u015bcio\u0142em, by wybra\u0107 nast\u0119pczyni\u0119 na kolejny rok. Towarzyszy jej usmolony Cygan z batem.<\/p>\n

Osobnym rozdzia\u0142em s\u0105 konkursy palm wielkanocnych , z kt\u00f3rych najs\u0142ynniejszy odbywa si\u0119 w Lipnicy Murowanej, urokliwym miasteczku, s\u0142ynnym z drewnianego ko\u015bci\u00f3\u0142ka \u015bw. Leonarda wpisanego na list\u0119 UNESCO oraz z trzech \u015bwi\u0119tych: Szymona z Lipnicy, Urszuli i Teresy Led\u00f3chowskiej Palmy \u2013 rekordzistki, zbudowane cienkich pni \u015bwierkowych ob\u0142o\u017conych wiklinow\u0105 pr\u0119ci\u0105, strojne w ziele\u0144, bibu\u0142kowe kwiaty i barwne wst\u0105\u017cki,\u00a0 si\u0119gaj\u0105 ponad 30 metr\u00f3w, a do ich transportu i postawienia potrzeba kilku t\u0119gich ch\u0142op\u00f3w. Palmowe konkursy odbywaj\u0105 si\u0119 w wielu miejscowo\u015bciach, za\u015b w Tokarni, 50 km na po\u0142udnie od Krakowa w stron\u0119 Zakopanego, w tym dniu wozi si\u0119 podczas procesji w\u00f3zek z figurk\u0105 Jezuska Palmowego na osio\u0142ku, maj\u0105cego przypomina\u0107, podobnie jak palmy, wjazd Chrystusa do Jerozolimy.<\/p>\n

Misteria Paschalne – inscenizacje m\u0119ki Pa\u0144skiej maj\u0105 d\u0142ug\u0105 tradycj\u0119. Ju\u017c w XVII wieku Miko\u0142aj Zebrzydowski, fundator klasztoru Bernardyn\u00f3w w Kalwarii zwr\u00f3ci\u0142 uwag\u0119 na podobie\u0144stwo tych wzg\u00f3rz\u00a0 do Golgoty. Corocznie w Wielki Tydzie\u0144 odtwarza tu si\u0119 ze szczeg\u00f3\u0142ami ostatnie dni Chrystusa przed drog\u0105 na ukrzy\u017cowanie, w otoczeniu t\u0142um\u00f3w pielgrzym\u00f3w i medi\u00f3w z ca\u0142ego \u015bwiata. Mniej spektakularne, ale bardziej dopracowane teatralnie widowisko Pasyjne odgrywane jest w pobliskiej Alwerni, r\u00f3wnie\u017c w klasztorze Bernardyn\u00f3w. Tu\u00a0 po ca\u0142orocznych przygotowaniach\u00a0 mieszka\u0144cy odgrywaj\u0105 role \u015bwi\u0119tej rodziny i uczestnik\u00f3w ewangelijnych wydarze\u0144, a burmistrz miasta d\u017awiga krzy\u017c wok\u00f3\u0142 uroczego rynku okolonego zabytkowymi podcieniowymi domkami. Do pochodu w\u0142\u0105czaj\u0105 si\u0119 stra\u017cacy, prowadz\u0105cy w Alwerni przeciekawe Muzeum Po\u017carnictwa. <\/p>\n

Od kilku lat regionalizm i \u201eetnodizajn\u201d s\u0105 trendy. W okresie Wielkiej Nocy w domach kultury i miejscach publicznych odbywa si\u0119 wiele warsztat\u00f3w artystycznych, g\u0142\u00f3wnie wyrobu wielkanocnych pisanek. Pi\u0119kny ich zbi\u00f3r, najwi\u0119kszy w Polsce, licz\u0105cy 8 tys. sztuk znajdziemy w Muzeum Etnograficznym miasta Krakowa. Dawne ma\u0142opolskie pisanki to proste malowane wzory, w kolorach ziemi, czerwieni, be\u017cu. Dzi\u015b popularne s\u0105 pisanki wydrapywane ostrym pi\u00f3rkiem, maczanym w occie, na gotowanych w cebuli jajkach.\u00a0 Muzeum \u017bup Solnych w Wieliczce og\u0142asza konkurs na pisank\u0119 z jajka solnego. A Pani Dorota Pacanowska z Tarnowa specjalizuje si\u0119 w ma\u0142ych dzie\u0142ach sztuki: jej pisanki s\u0105 a\u017curowe, wycinane wiertark\u0105. Mog\u0105 zach\u0119ci\u0107 do odwiedzenia pi\u0119knej tarnowskiej star\u00f3wki i cennych zabytk\u00f3w miasta, zwanego \u201e Mniejszym Krakowem\u201d. Gospodynie w lokalnych ko\u0142ach i zrzeszeniach tw\u00f3rc\u00f3w produkuj\u0105 w okresie Wielkanocy niezliczone ilo\u015bci szyde\u0142kowych kurek, kurczak\u00f3w i zaj\u0105czk\u00f3w, dorzucaj\u0105c te wdzi\u0119czne elementy do \u201ewielkanocnej mody \u201d. Modne ostatnio bibu\u0142karstwo wprowadza do\u0144 papierowe \u017conkile, ga\u0142\u0105zki jab\u0142oni i wczesnowiosenne krokusy. Mo\u017cna je naby\u0107 m.in. w sklepie lanckoro\u0144skiego Stowarzyszenia Babiniec, \u0142\u0105cz\u0105c pobyt w Sanktuarium w Kalwarii Zebrzydowskiej\u00a0 z wycieczk\u0105 do s\u0105siedniej Lanckorony, magicznego \u201emiasta Anio\u0142\u00f3w\u201d. Jednym s\u0142owem, Wielkanocna Ma\u0142opolska nie zawiedzie go\u015bci szukaj\u0105cych \u015bwi\u0105tecznych klimat\u00f3w.<\/p>\n

O ostatnim starodawnym zwyczaju, \u201e \u015amigusie Dyngusie\u201d, lepiej nie wspomina\u0107. Nie tylko kobiety w tym dniu unikaj\u0105 wyj\u015bcia z domu, a dawny pogl\u0105d, \u017ce najobficiej polana panna szczyci si\u0119 najwi\u0119kszym powodzeniem, odszed\u0142 do lamusa. Pogoda nas nie rozpieszcza, a cywilizacja odzwyczai\u0142a od tak naturalnych uciech, jak polewanie wod\u0105 z wiadra czy moczenie w kadzi. Chocia\u017c, przy ogromnym renesansie tradycji i modzie na ludowo\u015b\u0107, mo\u017ce i ten zwyczaj powr\u00f3ci do \u0142ask.\u00a0 <\/p>\n

El\u017cbieta Tomczyk-Miczka<\/p>\n

www.turystykamalopolska.pl<\/a><\/font><\/span><\/p>\n

\u0179r\u00f3d\u0142o: PR<\/font><\/span><\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

Obrz\u0119dowo\u015b\u0107 to magnes przyci\u0105gaj\u0105cy turyst\u00f3w, podobnie jak inne elementy regionalne: architektura, stroje, muzyka i kuchnia. Zreszt\u0105 wszystkie te elementy przewijaj\u0105 si\u0119 przez barwn\u0105 Wielkanoc w Ma\u0142opolsce. W \u015bwi\u0119ta wielkanocne odbywa si\u0119 tradycyjny odpust w Krakowie na Salwatorze przy klasztorze si\u00f3str norbertanek i ko\u015bciele pw. Naj\u015bwi\u0119tszego Salwatora, tzw. Emaus.<\/p>\n","protected":false},"author":1,"featured_media":0,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"_eb_attr":"","footnotes":""},"categories":[38,3],"tags":[125,93,95,305,1270,27,1269],"slowa":[],"typ":[],"yoast_head":"\n