Tym, kt\u00f3rzy t\u0119skni\u0105 za d\u0142ugo oczekiwan\u0105 wiosn\u0105 i nie mog\u0105 si\u0119 doczeka\u0107, by wynurzy\u0107 nosy z dom\u00f3w-proponuj\u0119 nie czeka\u0107 ani minuty du\u017cej i uda\u0107 si\u0119 na ma\u0142\u0105 wycieczk\u0119. Je\u015bli nie macie \u017cadnego pomys\u0142u, gdzie mo\u017cna zabra\u0107 rodzink\u0119, wypocz\u0105\u0107 a jednoczenie dowiedzie\u0107 si\u0119 czego\u015b ciekawego o historii Polski-polecam okolice Mi\u0119dzyrzecza. Wypad najlepiej zaplanowa\u0107 na dwa, trzy dni. Do zwiedzenia jest wiele fortyfikacji naziemnych oraz dwie trasy podziemne. Trzeba si\u0119 jednak nastawi\u0107 na niewygody zwiedzania obiekt\u00f3w oraz specyfik\u0119 tras podziemnych. Wra\u017cenia jednak \u2013gwarantowane!!!<\/strong><\/em><\/span>
<\/span><\/p>\n

Mi\u0119dzyrzecz to jeden z najstarszych grod\u00f3w na ziemiach polskich. Pierwsza wzmianka o Mi\u0119dzyrzeczu pochodzi z “Kroniki Thietmara” z 1005 roku. Mi\u0119dzyrzecz odgrywa\u0142 wielk\u0105 rol\u0119 w obronie zachodniej granicy kraju. Sprzyjaj\u0105ce warunki naturalne wp\u0142yn\u0119\u0142y na powstanie tu wsp\u00f3lnoty terytorialnej, g\u00f3ruj\u0105cej poziomem ekonomicznym, spo\u0142ecznym i politycznym nad pozosta\u0142ymi o\u015brodkami osadniczymi dorzecza dolnej Obry. O znaczeniu militarnym i politycznym Mi\u0119dzyrzecza przekonani byli nasi \u015bredniowieczni w\u0142adcy, co zosta\u0142o udokumentowane u Galla Anonima w 1094 r. oraz w 1230 r. <\/span><\/p>\n

Po\u0142o\u017cenie na skrzy\u017cowaniu wa\u017cnych szlak\u00f3w komunikacyjnych by\u0142o silnym bod\u017acem do rozwoju ekonomicznego grodu. Przez Mi\u0119dzyrzecz bieg\u0142y drogi z Gniezna do Magdeburga, ze Szczecina do Wroc\u0142awia i dalej do Krakowa.<\/span>
<\/span><\/p>\n

Mi\u0119dzyrzecki Rejon Umocniony<\/strong><\/em><\/span>
<\/span><\/p>\n

Jedn\u0105 z najciekawszych i najwi\u0119kszych atrakcji na ziemiach lubuskich s\u0105 najwi\u0119ksze obiekty pomilitarne w Europie. Dogodne warunki naturalne rejonu Mi\u0119dzyrzecza spowodowa\u0142y, \u017ce w\u0142a\u015bnie to miejsce wybrali Niemcy do budowy swego arcywa\u017cnego systemu podziemnych umocnie\u0144. Dzisiejsza nazwa to Mi\u0119dzyrzecki Rejon Umocniony czyli pot\u0119\u017cny system poniemieckich fortyfikacji, wybudowany w latach 30 tych XX w. na pograniczu niemiecko \u2013 polskim, stanowi\u0105cy element tzw. Ostwall \u2013 wa\u0142u wschodniego. Wielopoziomowe urz\u0105dzenia obronne tworz\u0105 podziemne pa\u0144stwo wyposa\u017cone w \u017celazobetonowe bunkry (grubo\u015b\u0107 \u015bcian dochodzi do 2,5 metra!), po\u0142\u0105czone kolejk\u0105 elektryczn\u0105. Pod prawie 40-metrow\u0105 warstw\u0105 ziemi i betonu znajduj\u0105 si\u0119 m.in. pomieszczenia socjalne, koszary, kwatery, zbiorniki na paliwo, sk\u0142ady broni, si\u0142ownie energetyczne, windy a nawet dworce kolejowe. Wszystko wyposa\u017cone w zaawansowane technologicznie systemy odwadniaj\u0105ce i wentylacyjne.<\/span><\/p>\n

MRU po\u0142o\u017cony jest pomi\u0119dzy Odr\u0105 i Wart\u0105 i rozci\u0105ga na odcinku ok. 100 km. To trzeba zobaczy\u0107!<\/span>
<\/span><\/p>\n

Podziemia Mi\u0119dzyrzeckiego Rejonu Umocnionego s\u0105 bezcennym zabytkiem sztuki fortyfikacyjnej XX w. w Polsce i jednym z najciekawszych w Europie, stanowi\u0105 najatrakcyjniejszy obiekt krajoznawczy Ziemi Mi\u0119dzyrzeckiej. Wielkie zainteresowanie budzi historia budowy, architektura jego obiekt\u00f3w obronnych oraz stan dzisiejszy i przysz\u0142o\u015b\u0107 tej fortyfikacji. Ka\u017cdy znajdzie tu dla siebie co\u015b ciekawego. (noclegi w wojew\u00f3dztwie lubuskim<\/a>)<\/span>
<\/span><\/p>\n

Jak to by\u0142o? Troch\u0119 historii.<\/strong><\/em><\/span>
<\/span><\/p>\n

Niemcy, kt\u00f3rych doktryna wojenna po I wojnie \u015bwiatowej zak\u0142ada\u0142a, \u017ce pierwszym przeciwnikiem b\u0119dzie Francja, musia\u0142y my\u015ble\u0107 o zabezpieczeniu si\u0119 przed wojn\u0105 na dwa fronty. Trzeba by\u0142o zabezpieczy\u0107 si\u0119 przed Polsk\u0105, kt\u00f3ra jako sojusznik Francji zobowi\u0105zywa\u0142a si\u0119 do ataku na Niemc\u00f3w ze strony wschodniej. Prace fortyfikacyjne na wschodniej granicy rozpocz\u0119to w roku 1932 na skutek kryzysu w stosunkach politycznych z Polsk\u0105. Ju\u017c w 1933 r. powstawa\u0142y dzie\u0142a fortyfikacyjne w Prusach Wschodnich, na Pomorzu i \u015al\u0105sku. Najwa\u017cniejszy, strategiczny kierunek pozostawa\u0142 ci\u0105gle w sferze plan\u00f3w. By\u0142o to spowodowane rang\u0105 i znaczeniem problemu. Poniewa\u017c ostateczna koncepcja ufortyfikowania kierunku berli\u0144skiego nie by\u0142a jeszcze gotowa, postanowiono prowizorycznie zamkn\u0105\u0107 tzw. Bram\u0119 Lubusk\u0105 Linia Zap\u00f3r Nies\u0142ysz \u2013 Obra. Przyj\u0119to, \u017ce system zap\u00f3r b\u0119d\u0105 stanowi\u0107 uregulowane cieki wodne \u0142\u0105cz\u0105ce jeziora oraz obiekty bojowe broni\u0105ce najwa\u017cniejszych przej\u015b\u0107 drogowych. Tymczasem w maju 1935 r. uko\u0144czono ostateczny plan fortyfikacji zamykaj\u0105cych Bram\u0119 Lubusk\u0105, kt\u00f3ry opar\u0142 si\u0119 na koncepcji frontu ufortyfikowanego. Plan ten zosta\u0142 przedstawiony Oddzia\u0142owi Operacyjnemu Sztabu Wojsk L\u0105dowych, ale zadecydowa\u0107 o jego realizacji mia\u0142 Adolf Hitler \u2013 Zwierzchnik Si\u0142 Zbrojnych Rzeszy. 30 pa\u017adziernika 1935 roku wraz z towarzysz\u0105cymi mu osobami z dow\u00f3dztwa Wehrmachtu wizytowa\u0142 budow\u0119 obiektu bojowego nr 516 w Wysokiej. Mimo przewidywanych ogromnych koszt\u00f3w budowy Hitler, zafascynowany projektem, zaakceptowa\u0142 plan budowy. <\/span>
<\/span><\/p>\n

Prace przygotowawcze do budowy MRU rozpocz\u0119to wiosn\u0105 1936 roku. Poniewa\u017c najs\u0142abszym punktem linii zap\u00f3r Nies\u0142ysz \u2013 Obra by\u0142 odcinek \u015brodkowy mi\u0119dzy Staropolem, Wysok\u0105 i K\u0119szyc\u0105 pozbawiony powa\u017cniejszych przeszk\u00f3d wodnych, postanowiono go ufortyfikowa\u0107 najsilniej. Budowa schron\u00f3w bojowych MRU na odcinku p\u00f3\u0142nocnym i po\u0142udniowym ruszy\u0142a w lecie 1936 r. Jesieni\u0105 tego samego roku prywatna firma niemiecka \u201eBarzewski i Ziemek\u201d rozpocz\u0119\u0142a budow\u0119 podziemi odcinka \u201eWysoka\u201d. Dokumentacja kosztorysowa budowy MRU z 1935 r. jak r\u00f3wnie\u017c planowane w niej terminy zako\u0144czenia budowy szybko sta\u0142y si\u0119 nieaktualne. <\/span>
<\/span><\/p>\n

Projekt budowy MRU zosta\u0142 po raz pierwszy zmodyfikowany w 1936 roku, a ostateczna wersja powsta\u0142a na prze\u0142omie lat 1937\/38. Gdy budowa zacz\u0119\u0142a nabiera\u0107 coraz wi\u0119kszego tempa, zacz\u0119\u0142y pojawia\u0107 si\u0119 symptomy zmiany doktryny wojennej Niemiec. Z ko\u0144cem 1937 r. uszczeg\u00f3\u0142owiony zosta\u0142 tzw. Plan Zielony zak\u0142adaj\u0105cy rozpocz\u0119cie dzia\u0142a\u0144 wojennych Niemiec na wschodzie. Hitler zdaj\u0105c sobie spraw\u0119, \u017ce kierunek francuski z zaczepnego zmieni\u0142 si\u0119 na obronny wiosn\u0105 1938 r. wyda\u0142 rozkaz wzmocnienia fortyfikacji zachodnich, a ju\u017c latem 1938 r. postanowi\u0142 przerwa\u0107 budow\u0119 MRU. Argumentem Hitlera by\u0142 fakt, \u017ce do walki w kierunku wschodnim potrzebne mu b\u0119d\u0105 dywizje pancerne, a nie bunkry.<\/span>
<\/span><\/p>\n

Ostatecznie do wybuchu wojny Niemcy na ca\u0142ej ok. stukilometrowej linii MRU zd\u0105\u017cyli wybudowa\u0107 106 bunkr\u00f3w, w tym 21 po\u0142\u0105czono wsp\u00f3ln\u0105 sieci\u0105 podziemnych tuneli o \u0142\u0105cznej d\u0142ugo\u015bci ponad 30 kilometr\u00f3w i g\u0142\u0119boko\u015bci do 40 metr\u00f3w co stanowi\u0142o zaledwie 30% pierwotnego planu.<\/span><\/p>\n

Co ciekawe-w okresie wojennym MRU wykorzystywany by\u0142 jako podziemne fabryki. Firma Daimler \u2013 Benz produkowa\u0142a tam cz\u0119\u015bci do silnik\u00f3w samolotowych. Obecnie MRU stanowi najwi\u0119ksz\u0105 atrakcj\u0119 Ziemi Lubuskiej odwiedzan\u0105 przez turyst\u00f3w z ca\u0142ego \u015bwiata. <\/span>
<\/span><\/p>\n

Opr\u00f3cz tego w podziemiach mie\u015bci si\u0119 najwi\u0119kszy w Europie rezerwat nietoperzy<\/strong>. Co roku w podziemiach zimuje oko\u0142o 30 000 nietoperzy nale\u017c\u0105cych do 13 gatunk\u00f3w.<\/span><\/p>\n

Podziemia Mi\u0119dzyrzeckiego Rejonu Umocnionego s\u0105 najwi\u0119kszym i najwa\u017cniejszym zimowiskiem nietoperzy w Polsce. Co roku zimuje tam od 20 000 do 30 000 osobnik\u00f3w nale\u017c\u0105cych do 12 gatunk\u00f3w. Jest to najwi\u0119ksza w \u015arodkowej Europie zimowa kolonia tych ssak\u00f3w. W sierpniu 1980 w na podstawie Zarz\u0105dzenia Ministra Le\u015bnictwa i Przemys\u0142u Drzewnego w cz\u0119\u015bci podziemi o powierzchni 2.5 ha utworzono rezerwat \u201eNietoperek\u201d, a w grudniu 1998 r. Rozporz\u0105dzeniem Ministra O\u015aZNiL powo\u0142ano rezerwat \u201eNietoperek II\u201d, obejmuj\u0105c tym samym ochron\u0105 ca\u0142o\u015b\u0107 MRU.<\/span><\/p>\n

Mo\u017cna przypuszcza\u0107, \u017ce dla niekt\u00f3rych migruj\u0105cych gatunk\u00f3w nietoperzy podziemia Mi\u0119dzyrzeckiego Rejonu Umocnionego maj\u0105 du\u017ce znaczenie jako miejsce zimowania, a ochrona tego stanowiska jest wa\u017cna dla zapewnienia stabilno\u015bci populacji kilku gatunk\u00f3w na du\u017cym obszarze. Obr\u0105czkowanie nietoperzy prowadzone przez chiropterolog\u00f3w niemieckich wykaza\u0142o, \u017ce niekt\u00f3re osobniki nocka rudego obr\u0105czkowane w lecie w Meklemburgii w p\u00f3\u0142nocnych Niemczech przylatywa\u0142y na zimowanie do odleg\u0142ych o 260 km podziemi Mi\u0119dzyrzeckiego Rejonu Umocnionego. Podobnie nocki du\u017ce, obr\u0105czkowane od 70 to 220 km od Mi\u0119dzyrzeckiego Rejonu Umocnionego sp\u0119dza\u0142y zim\u0119 w mi\u0119dzyrzeckich podziemiach.<\/span>
<\/span><\/p>\n

Trasa MRU<\/strong><\/span>
<\/span><\/p>\n

Obejmuje prelekcj\u0119 prowadzon\u0105 przez przewodnika w sali muzealnej, spacer naziemn\u0105 \u015bcie\u017ck\u0105 dydaktyczn\u0105, na kt\u00f3rej zobaczycie m. in. \u201ez\u0119by smoka\u201d, ma\u0142y schron bojowy \u2013 Tobruk, oraz naziemn\u0105 cz\u0119\u015b\u0107 panzerwerka 717 ze s\u0142ynnymi kopu\u0142ami(jest mo\u017cliwo\u015b\u0107 wynaj\u0119cia go do cel\u00f3w szkoleniowych lub rekreacyjnych!). Po wej\u015bciu do wn\u0119trza obiektu zapoznacie si\u0119 z poziomem bojowym, a po zej\u015bciu ok. 30 m pod ziemi\u0119 betonowymi schodami poznacie zaplecze magazynowo \u2013 koszarowe z drezyn\u0105 o nap\u0119dzie r\u0119cznym. W koszarach ko\u0144czy si\u0119 cz\u0119\u015b\u0107 o\u015bwietlona podziemi, dalej potrzebne b\u0119d\u0105 latarki. Podziemnym tunelem, mijaj\u0105c po drodze kilka rozwidle\u0144, dojdziemy do panzerwerka 716, kt\u00f3rym opu\u015bcimy podziemia. Mo\u017cemy jednak wyd\u0142u\u017cy\u0107 nieco tras\u0119 i dodatkowo dojdziemy do podziemnego dworca kolejki w\u0105skotorowej.<\/span><\/p>\n

Panzerweki rozlokowane na terenach otwartych, widoczne z daleka. R\u00f3wnie\u017c dobrze widoczny jest wspomniany pas zapory przeciwczo\u0142gowej – \u201ez\u0119by smoka\u201d. Polecam spacer wzd\u0142u\u017c zapory w kierunku po\u0142udniowym. Trasy podziemne s\u0105 raczej mniej ciekawe. Du\u017cym plusem jest rekonstrukcja wn\u0119trza panzerwerka nr 717 gdzie zaczyna si\u0119 trasa podziemna.<\/span>
<\/span><\/p>\n

Kilka niezb\u0119dnych informacji<\/strong><\/span>
<\/span><\/p>\n

Radz\u0119 mie\u0107 swoj\u0105, dobr\u0105 latark\u0119 zapewniaj\u0105c\u0105 o\u015bwietlenie na min. 2 godz. Temperatura w podziemiach jest sta\u0142a 10 stopni C, wi\u0119c warto mie\u0107 dodatkowy ubi\u00f3r w\/g indywidualnych potrzeb. Nale\u017cy r\u00f3wnie\u017c pami\u0119ta\u0107 o odpowiednim obuwiu. Musi by\u0107 stosowne do poruszania si\u0119 po \u017celbetonowym, zawilgoconym terenie.<\/span>
<\/span><\/p>\n

Oboj\u0119tnie czy zdecydujemy si\u0119 na zwiedzanie w grupie czy indywidualne, mamy do dyspozycji przewodnika w j\u0119zyku polskim, jak r\u00f3wnie\u017c mo\u017cliwo\u015b\u0107 wyboru trasy.<\/span>
<\/span><\/p>\n

\u2022 Trasa kr\u00f3tka do 1,5h \u2013 12 z\u0142 bilet ulgowy, 14 z\u0142 bilet normalny<\/span><\/span><\/p>\n

\u2022 Trasa d\u0142uga do 2,5h \u2013 15 z\u0142 bilet ulgowy 18 z\u0142 bilet normalny<\/span><\/span><\/p>\n

\u2022 Panzerwerk 717 ok. 1h – 10 z\u0142 bilet ulgowy, 12 z\u0142 bilet normalny<\/span><\/span><\/p>\n

\u2022 Trasy ekstra (dost\u0119pne tylko od 15 kwietnia do 1 wrze\u015bnia) – rezerwacja wy\u0142\u0105cznie telefoniczna 95 741 99 99<\/span><\/span><\/p>\n

\u2022 \u015arednia do 4 h -30 z\u0142\/osoba + 200 z\u0142 op\u0142ata przewodnicka\/grupa<\/span><\/span><\/p>\n

\u2022 D\u0142uga do 8 h \u2013 40 z\u0142\/osoba+ 300 z\u0142 op\u0142ata przewodnicka\/grupa<\/span><\/span><\/p>\n

<\/span><\/p>\n

Ponadto na terenie MRU mo\u017cna zje\u015b\u0107 obiad i zorganizowa\u0107 ognisko.<\/span>
<\/span><\/p>\n

Je\u015bli panujecie d\u0142u\u017cszy wyjazd do na Ziemie Mi\u0119dzyrzeckie polecam zwiedzi\u0107 r\u00f3wnie\u017c:<\/span>
<\/span><\/p>\n

– Ruiny zamku wzniesionego za panowania kr\u00f3la Kazimierza Wielkiego <\/span><\/p>\n

– Karczm\u0119 dworsk\u0105 z XVII – XIX wieku,<\/span><\/p>\n

– Dom bramny odtworzony w 1985 roku, na wz\u00f3r XVIII-wiecznego budynku o konstrukcji szachulcowej.<\/span><\/p>\n

W formie relaksu mo\u017cna r\u00f3wnie\u017c zaplanowa\u0107 zwiedzanie \u0141agowa i zamku. <\/span><\/p>\n

<\/span><\/p>\n

Wypad w okolice Mi\u0119dzyrzecza to niesamowita lekcja historii i moc niezapomnianych wra\u017ce\u0144. Lepiej zobaczy\u0107 to na w\u0142asne oczy ni\u017c tylko czyta\u0107 o tym w ksi\u0105\u017ckach.<\/span>
<\/span><\/p>\n

<\/span><\/p>\n

A-ska<\/span><\/p>\n

<\/span><\/p>\n

\u0179r\u00f3d\u0142o:
<\/span>bunkry.pl
<\/span>wikipedia.pl<\/p>\n

grafika autor: Wojsyl<\/span><\/span><\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

Tym, kt\u00f3rzy t\u0119skni\u0105 za d\u0142ugo oczekiwan\u0105 wiosn\u0105 i nie mog\u0105 si\u0119 doczeka\u0107, by wynurzy\u0107 nosy z dom\u00f3w-proponuj\u0119 nie czeka\u0107 ani minuty du\u017cej i uda\u0107 si\u0119 na ma\u0142\u0105 wycieczk\u0119. Je\u015bli nie macie \u017cadnego pomys\u0142u, gdzie mo\u017cna zabra\u0107 rodzink\u0119, wypocz\u0105\u0107 a jednoczenie dowiedzie\u0107 si\u0119 czego\u015b ciekawego o historii Polski-polecam okolice Mi\u0119dzyrzecza. Wypad najlepiej zaplanowa\u0107 na dwa, trzy dni. Do zwiedzenia jest wiele fortyfikacji naziemnych oraz dwie trasy podziemne. Trzeba si\u0119 jednak nastawi\u0107 na niewygody zwiedzania obiekt\u00f3w oraz specyfik\u0119 tras podziemnych. Wra\u017cenia jednak – gwarantowane!!!<\/p>\n","protected":false},"author":1,"featured_media":0,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"_eb_attr":"","footnotes":""},"categories":[37,30],"tags":[1516,653,1514,1513,1515],"slowa":[],"typ":[],"class_list":["post-1705","post","type-post","status-publish","format-standard","hentry","category-inwestycje-hotelarskie-turystyczne","category-regionalne-wydarzenia-turystyczne","tag-hotele-w-lubuskim","tag-lubuskie","tag-miedzyrzecki-rejon-umocniony","tag-mru","tag-noclegi-w-lubuskim"],"yoast_head":"\n