W ostatniej dekadzie maja rozpoczął się drugi sezon projektu wielkich rekonstrukcji bitew, jakie miały miejsce w ciągu ostatnich kilku stuleci na terenie Ziemi Kłodzkiej, Śląska i Czech. W projekcie „Fortran – pogranicze w ogniu” bierze udział 10 miast i gmin polskich i czeskich, które pozyskały na ten cel bez mała 1,5 miliona euro z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.
Setki żołnierzy różnych epok i formacji, huk armat, karabinów, strzelb i pistoletów, chmury dymu pachnące prochem, płonące zabudowania, tysiące widzów. W rekonstrukcjach biorą udział „żołnierze” z całej Polski, Czech i kilku krajów Europy. Dla wielu z nich to prawdziwa pasja, dlatego dbają o najdrobniejsze detale umundurowania, ale i dokładne odegranie schematów poszczególnych bitewnych starć. Każde z tych wyjątkowych przedsięwzięć to świetna zabawa, wyjątkowa lekcja historii i znakomita wspólna promocja zaprzyjaźnionych gmin polsko-czeskiego pogranicza.
Kolejne lekcje żywej historii mają miejsce:
Jaroměř 16-18.07.2010. W latach 1788 – 1789 miała miejsce wojna pomiędzy Rosją a koalicją austriacko-turecką. Rekonstrukcja w Jaroměře opowiada o udziale twierdzy Josefov (jest to również dzielnica Jaroměřa) w wojnie, która spowodowała przełamanie hegemonii tureckiej na Bałkanach.
Kłodzko 13-15.08.2010. Twierdza Kłodzka jest największym z dolnośląskich obiektów militarnych tego typu. Istniejące fortyfikacje powstały w latach 1723 – 1742. Długość podziemnych korytarzy sięga 40km! Najbardziej dramatyczne oblężenie Kłodzkiej Twierdzy miało miejsce w lecie 1807 roku, kiedy to wojska napoleońskie pokonały żołnierzy pruskich. Francuzi nigdy jednak na twierdzę nie wkroczyli, ich działania przerwał bowiem pokój w Tylży. Sierpniowa rekonstrukcja przenosi nas w wydarzenia tamtej kampanii.
Nysa 30.07-01.08.2010. Budowana przez ponad sześćdziesiąt lat (1741 – 1807) Twierdza Nyska, podobnie jak fort w Kłodzku, najcięższe oblężenie przeszła podczas kampanii napoleońskiej w 1807 r. Oddziały wirtemberskie, które walczyły w armii francuskiej po długotrwałym bombardowaniu artyleryjskim Nysy zmusiły twierdzę do kapitulacji.
Kraliky 20-22.08.2010. Jedyna w projekcie „Fortfan. Pogranicze w ogniu” rekonstrukcja wydarzeń z wojen XX w. Rekonstrukcja nosi tytuł „Akcja Cihelna” i odnosi nas do odrestaurowanego schronu K -S14 „U Cihelny” koło Kralik. Ten wzniesiony w latach 1935–1938 obiekt składał się z 3 schronów piechoty, baterii pancernej w obrotowej wieży oraz schronu wejściowego. Miał chronić Czechosłowację przed ewentualną agresją hitlerowskich Niemiec. Kralicka rekonstrukcja przypomina walki wyzwoleńcze, które miały miejsce u schyłku II wojny światowej. Paradoksalnie czechosłowacki system obronny wybudowany przeciw nazistom, wykorzystywany był na terenach Moraw Północnych przez niemieckie siły zbrojne.
Kędzierzyn-Koźle 17-19.09.2010. Historia Twierdzy Koźle sięga czasów Bolesława Krzywoustego, o czym wspomina w swych kronikach Gall Anonim. Nowoczesne fortyfikacje powstały w latach powstały tam w czasie wojen śląskich, w latach 1740 – 63. Wrześniowa rekonstrukcja odnosi się jednak do późniejszych wydarzeń – kampanii napoleońskiej i roku 1807. Wówczas oblegana twierdza poniosła olbrzymie straty, po których twierdza nie odzyskała już dawnej świetności i znaczenia.